Met bijna twee miljard aanhangers is de islam de op een na grootste religie ter wereld, na het christendom. Mekka is de heiligste stad voor moslims, maar er zijn nog talloze andere belangrijke bedevaartsoorden die elk jaar duizenden gelovigen ontvangen. We noemen er vijf, waaronder vergulde moskeeën, met mozaïek beklede graftomben en heilige steden. Deze plaatsen zijn niet alleen architectonische hoogstandjes, maar bevatten ook een schat aan informatie over de islamitische geschiedenis en de cultuur.

1. Mekka, Saoedi-Arabië

Natuurlijk staat Mekka bovenaan dit lijstje. De heilige stad was de geboorteplek van de profeet Mohammed, rond 570 n.C., maar werd al voor die tijd aanbeden. Dat begon al bij Abraham, of Ibrahim in het Arabisch. Hij zou een steen uit het paradijs hebben ontvangen van de engel Gabriël.

Het relikwie wordt tot op de dag van vandaag bewaard in de Kaäba, een eeuwenoude granieten kubus in de Masjid al-Haram (‘Grote Moskee’). Deze wordt bedekt door de kiswah, een zwartfluwelen doek die is voorzien van verzen uit de Koran. Van moslims die het zich financieel kunnen veroorloven en van wie de gezondheid het toelaat, wordt verwacht dat ze ten minste één keer in hun leven de pelgrimstocht naar Mekka maken. Ze beginnen en eindigen de hadj met het lopen van zeven cirkels rond de Kaäba.

2. Medina, Saoedi-Arabië

Een andere heilige plaats in Saoedi-Arabië is de stad waar Mohammed zijn laatste adem uitblies: Medina, ruim 350 kilometer ten noorden van Mekka. Elk jaar bezoeken miljoenen moslims Medina om te bidden bij de Masjid an-Nabawi (‘Moskee van de Profeet’). Hoewel moslims deze moskee niet hoeven te bezoeken in het kader van de hadj, zou een gebed hier krachtiger zijn dan duizend gebeden in een andere moskee.

De moskee omvat tegenwoordig 27 koepels en een binnenplaats, en stamt uit de negentiende en twintigste eeuw. Mohammed, die in 632 n.C. het originele heiligdom op deze plek liet bouwen, ligt net als de twee eerste kaliefen (Aboe Bakr en Omar I) begraven onder de Groene Koepel.

3. Grote Moskee van Kairouan, Tunesië

De Grote Moskee van Kairouan vormt al ruim duizend jaar een middelpunt in het geloof van Arabische moslims. Een populair gezegde luidt: ben je niet in staat de hadj naar Mekka te verrichten, dan valt je ziel wellicht nog te redden door zeven pelgrimstochten naar Kairouan te ondernemen.

De moskee werd gesticht in 670 n.C., slechts 38 jaar na de dood van de profeet Mohammed, en een eeuw later herbouwd en uitgebreid. De minaret, de oudste ter wereld die nog overeind staat, heeft verstevigde muren en is versierd met kantelen en schietgaten. De moskee diende zowel als verdedigingswerk en spiritueel centrum. Imams predikten er, mannen studeerden er, en tijdens een beleg kon het volk er schuilen.

4. Haram al-Sharif, Jeruzalem

De Haram al-Sharif, ook wel bekend als de Tempelberg, is te vinden in de Oude Stad van Jeruzalem en wordt zowel door zowel moslims als joden beschouwd als heilig. Moslims noemen de heuvel Haram al-Sharif, terwijl de plek door joden wordt aangeduid als Har ha-Bayit. Op de Tempelberg liggen verschillende heiligdommen, zoals de achtste-eeuwse Al-Aqsamoskee en de opvallende Rotskoepel, waarvan het ronde dak is bedekt in bladgoud.

In Soera De Nachtreis, een hoofdstuk uit de Koran, wordt beschreven hoe Mohammed van Mekka naar de Al-Aqsamoskee reist om andere profeten voor te gaan in gebed. Volgens de vertelling maakte hij die rit op de rug van een Burak, een paardachtig wezen met vleugels. Een rotsformatie in het midden van het Tempelbergcomplex is volgens moslims de plek waar Mohammed opsteeg naar de hemel.

5. Omajjadenmoskee, Damascus, Syrië

De Grote Moskee van Damascus, ook wel de Omajjadenmoskee genoemd, is de belangrijkste moskee van de Syrische hoofdstad. Al-Walid I, de kalief die de moskee rond 715 n.C. liet bouwen, zou de volgende beroemde uitspraak hebben gedaan: ‘Inwoners van Damascus, vier zaken geven jullie een duidelijke superioriteit boven de rest van de wereld: uw klimaat, uw water, uw fruit en uw badhuizen. Aan deze wil ik een vijfde toevoegen: deze moskee.’

De moskee bestaat uit een galerij met zuilen en bogen, gebouwd rond een grote binnenplaats, met in het zuiden de gebedshal. Daarin staat een koepelvormig altaar van groen glas waarin het hoofd zou worden bewaard van Johannes de Doper, de profeet die Jezus doopte en in de islam bekendstaat als Yahya. Een ander altaar in de moskee zou het hoofd bevatten van Hoessein ibn Ali, de kleinzoon van Mohammed.

Dit verhaal werd oorspronkelijk gepubliceerd in het Engels op nationalgeographic.com.